మతపరమైన పర్యాటకం

తల్పగిరి రంగనాధస్వామి ఆలయం, నెల్లూరు

తల్పగిరి రంగనాధస్వామి ఆలయం

  శ్రీ పొట్టిశ్రీరాములు నెల్లూరు జిల్లా, నెల్లూరు పట్టణములో పవిత్ర పెన్నానది తీరాన అతి ప్రాచీనమైన శ్రీ తల్పగిరి రంగనాధస్వామి వారి దేవాలయము కలదు. ఆదిశేషునిపై పవళించిన భంగిమలో ఉన్న స్వామివారు ఇక్కడవిశేషము. శ్రీరంగనాధస్వామివారిని విష్ణువు ప్రతిరుపముగానూ, రంగనాయక అమ్మవారిని లక్ష్మీదేవి ప్రతిరుపముగానూ భక్తులు కొలుస్తారు. మనదేశాములోనే ప్రసిద్దిచెందిన రంగనాధస్వామి దేవాలయాలలో శ్రీ తల్పగిరి రంగనాధస్వామి దేవాలయము ఒకటిగా ప్రసిద్ది చెందినది. శ్రీమహాకవి తిక్కన వారు ఈదేవాలయప్రాంగణమునకు ఆనుకొనియున్నపెన్నానది తీరమున మహాభారతమును తెలుగులోనకి అనువదించారని నానుడి. ఈదేవాలయము గాలి గోపురము 7 అంతస్తులతో సుమారు 95 అడుగుల ఎత్తు ఉంటుంది. ఈ గాలి గోపురము పైభాగమున బంగారు పూత పూసిన 7 కలశములు ఉంటాయి. ఈ గోపురము చుట్టూ అనేకదేవత విగ్రహములను అందముగా తీర్చిదిద్దిన శిల్పకళా వైభవము శోభాయమానంగా ఉండును.

పూర్వం కశ్యప ప్రజాపతి ఈప్రాంతమునకు వచ్చియజ్ఞం చేయగా, ఆ యజ్ఞకుండం నుండి మూడు అగ్నులు ఉదయించి, అవి మూడు ప్రదేశాలకు వ్యాప్తి చెంది మూడు ఆలయాలుగా వెలశాయని అందులో నెల్లూరులో వెలసిన శ్రీతల్పగిరి రంగనాధస్వామి వారిఆలయము ఒకటని పురాణ వచనం. తమిళ రాష్ట్రములోని శ్రీరంగంలో గల రంగనాధస్వామి వారు ఆదిరంగమని , కన్నడ రాష్ట్రములోని శ్రీరంగ పట్టణములో గలస్వామి వారు మధ్యరంగమని, మన నెల్లూరు పట్టణములో గల ఈ తల్పగిరి క్షేత్రంలోని రంగనాధ స్వామి వారు ఉత్తర రంగమనిపండితుల అబిప్రాయము. శ్రీ వైకుంఠ ఏకాదశి నాడుఉత్తర ద్వార ప్రవేశము భక్తులకు కల్పించబడును. ఆలయ ప్రాంగణములో అలంకార మండపము, అద్దాల మండపము, గణపతి సన్నిధి మొదలగునవి కలవు. శ్రీరంగానాయకి అమ్మవారి సన్నిధికి దక్షిణము వైపున శ్రీ ప్రసన్న వేంకటేశ్వరాలయము తూర్పు అభిముఖముగా ఉన్నది. శ్రీరంగనాధస్వామి వారికి నిత్య పూజలతో పాటు పండుగ, పర్వదినాలలో విశేష పూజలు జరుగును. ప్రతి సంవత్సరము మార్చి – ఏప్రియల్ మాసములలో ( హిందూ క్యాలెండరు ప్రకారము మారుతుంది) స్వామివారి బ్రహ్మెత్సవములు ఘనముగాజరుగును. ఈ ఉత్సవాలలో స్వామివారు అనేక వాహనాలపై నేత్రానందకరముగా ఊరేగుతారు. స్వామి వారి రధయాత్ర చాల గొప్పగా, కనుల పండుగగా జరుగుతుంది. ఈ ఉత్సవాలలో భక్తులు ఎక్కువ సంఖ్యలోపాల్గొంటారు.

ఈ ఆలయము నెల్లూరు పట్టణములోని రంగనాయకుల పేటలో ఉన్నది. బస్టాండునకు మరియు రైల్వే స్టేషనుకు సమీపములో ఉంది ఆటో సౌకర్యముతో చేరుకోనగలరు.

జొన్నవాడ

జొన్నవాడ కామాక్షి టెంపుల్

  శ్రీ మల్లికార్జున స్వామి , కామాక్షితాయి దేవాలయము పెన్నానది ఒడ్డున కలదు. త్రేతాయుగంలో మహాముని కశ్యపబ్రహ్మ యజ్ఞం చేసి శ్రీ మల్లికార్జున స్వామి వారిని సంతోష పెట్టినాడు. అందువలన ఈ ప్రదేశమునకు ‘యజ్ఞవాటిక జొన్నవాడ’ అని స్వమ్య్వారిచే నామకరణం చేయబడినది. శ్రీమల్లికార్జున స్వామి కామాక్షితాయి ఆలయము అసంఖ్యాక భక్తుల కోరికలను తీర్చు కొంగుబంగారముగా కీర్తించబడుచున్నది. ఈ ఆలయమును 1150 సం., ( త్రేతాయుగంలో) లో నిర్మించినట్లుగా తెలుస్తున్నది. ఈ ఆలయము నందే మహాకవి తిక్కన యజ్ఞము చేసి తిక్కన సోమయాజి అయినట్లుగా తెలియును. శ్రీ జగద్గురు శంకరాచార్యుల వారు ఈ ఆలయమును సందర్శించి ఆలయములో శ్రీచక్రమును ప్రతిష్టించినారు. కశ్యప మహర్షి ‘జన్నం’ అనే ఒక యజ్ఞం చేశాక అది జొన్నవాడఅని పిలవబడివాడుకలో జోన్నవాడగా నేడు పిలవబడుతోంది. ఇచట వెలసిన శ్రీ మల్లికార్జున స్వామి గొప్ప మహిమ గల వానిగా నిత్యాభిషేకములతో విరాజిల్లుతూ భక్తుల కోరికలు తీరుస్తూ భక్త వత్సలుడైనాడు. ఇచట గల కామాక్షితాయి అమ్మవారు ముగ్గురమ్ముల మూటపుటమ్మఅని భక్తుల ప్రగాడ విశ్వాసము . ఇక్కడ అమ్మవారు శక్తి స్వరూపిణిగా అవతరించి , కొలవబడుతున్నది. ఈ తల్లిని ఆరాధించేందుకు సాధారణ భక్తులే గాక గ్రహపీడితులు, దీర్ఘకాల వ్యాధిగ్రస్తులు , వివాహము కానివారు , సంతానహీనులు , మానసిక రోగులు మొదలగువారు ఎందరో వచ్చి అమ్మవారిని దర్చించి వారి వారి బాధలనుండి విముక్తి పొంది సత్ఫలితాలు పొందుచున్నట్లుగా ప్రసిద్ది. ఈ అమ్మవారిని బ్రహ్మ, ఇంద్రాది దేవతలెందరో కూడా ఆరాధించినారని నానుడి. ఈ అమ్మవారికి నిత్యపూజలతో పాటు పండుగ, పర్వదినాలలో విశేష పూజలు , ఉత్సవాలు నిర్వహిస్తారు. ప్రతి సంవత్సరం వైశాఖ మాసములో కామాక్షి తాయి అమ్మవారి బ్రహ్మోత్సవములు అత్యంత వైభవముగా జరుగుతాయి. ఈ ఉత్సవాలకు మన రాష్ట్రము నుండేగాక ఇతర రాష్ట్రముల నుండి కూడా భక్తులు అధిక సంఖ్యలో తరలివచ్చి స్వామివారిని , అమ్మవారని దర్శించుకొని వారి కృపాకటాక్షాలకు పాత్రులగుచున్నారు. ఈ ఆలయమునకు సమీపములో గల కచపతీర్ధం అనే సరస్సులో స్నానమాచరించుట వలన భక్తుల్ పాపకర్మలు తొలగునని నమ్మకం.

ఈ ఆలయము శ్రీ పొట్టిశ్రీరాములు నెల్లూరు జిల్లా , బుచ్చిరెడ్డిపాలెం మండలము జొన్నవాడ గ్రామములో కలదు. ఇది నెల్లూరు పట్టణములో గల ములుమూడి బస్టాండు నుండి 12 కి.మీ. దూరములో ఉండి, ఆర్. టి సి బస్సు లేడా ఆటో సౌకర్యము ద్వారా చేరుకోవచ్చును.

నరసింహకొండ

నరసింహకొండ

శ్రీ వేదగిరి లక్ష్మి నరసింహ స్వామి నరసింహులు కొండ శిఖరము పై వెలసినట్లుగా , కీ.శ. 870- 915 మద్య పల్లవ రాజు నరసింహ వర్మచే ఈ దేవాలయము నిర్మించినట్లు శాసనాలు తెలుపుచున్నవి. పూర్వం ఈ స్వామి చెంత వేదఠనం జరుగుతూ ఉండేదని అందువలనే దీనిని వేదగిరి అని అనటారు. ఈ వేదగిరికి దక్షిణాన ఉన్న అప్పటి ఏడూ హోమగుండాలు నేడు ఏడూ కోనేరులుగా నిలిచి యున్నాయి. పూర్వం కశ్యప మహర్షి లోక కళ్యాణం కోసం యజ్ఞం చేస్తున్నప్పుడు యాగా ప్రధానంగాలైన త్రేతాగ్నులను మూడు ప్రదేశాలలో ప్రతిష్టించినాఋ. అందులో మొదటిది నాడు “ రత్నగిరి గా” పిలవబడే నేటి జొన్నవాడ, రెండోవాడి “ తల్పగిరి” గా పిలవబడే నేటి రంగానాయకుల పేట , మూడవది “ వేదగిరి” సప్త మహర్షుల ఆధ్వర్యములో ఈ కొండపై యాగాన్ని నిర్విగ్నముగా పూర్తి చేయగానే అ హోమ గుండాల నుండి వెలువడిన ఒక తేజో జ్యోతి కొంచెం దూరము ప్రయాణించి ఒక గుహలోకి ప్రవేశించగా ఆ అంతటా ఆ జ్యోతిని వెంబడించిన మహర్షుల అందరికి గుహలో ఆజ్యోతి బదులుగా నరసింహ మూర్తి అవతారము ప్రత్యేక్షమైనది అంతటా అ ప్రతిమను వారు అచటనే ప్రతిష్టించారు. అదే నేటి వేదగిరి గుహలోని మూల విరాట్ అయిన శ్రీ నరసింహ స్వామి వారు ప్రధాన ఆలయమునకు కొంత ఎత్తులో శ్రీ ఆదిలక్ష్మి వారి సన్నిధి కలదు. ఈ ఆలయము కొండమీద ఉండుచే గోపురము చాల దూరము నుండి కూడా కనపడును. స్వామీ వారికి ,అమ్మ వారికి నిత్య పూజలతో పాటు పర్వదినాలలో విశేష పూజలు జరుగుతాయి. ప్రతి సంవత్సరము వైశాఖ మాసములో బ్రహ్మోత్సవములు కూడా నిర్వహించబడతాయి.

ఈప్రసిద్ది దేవాలయము నెల్లూరు పట్టణములో గల మూలుమూడి బస్టాండు నుండి 14 కి.మీ. దూరములో వున్నది. ఆర్ టి సి బస్సు లేదా ఆటో సౌకర్యము ద్వారా చేరుకొనవచ్చును.

పెంచలకోన

పెంచలకోన

ఇది చాలా ప్రాచీన పవిత్ర ప్రదేశం (తీర్థయాత్ర కేంద్రం). లార్డ్ నరసింహ ఇక్కడ ఒక గొప్ప శిలగా ఉన్నట్లుగా యోగా మ్రోరా (ఋతుపవలో ఉన్న భంగిమలో) గా పిలిచాడు మరియు అందుచే అది పనేసిలా యొక్క (భారీ రాతి) పేరును పొందింది మరియు కాలక్రమంలో â ?? Penchalakonaâ ?. రాక్షసుడు హిర్యాన్య కసిప్పాను చంపిన తరువాత, పంచలకొనోలో స్నానం చేసి నరసింహ స్నానం చేసిన తరువాత, నరసింహ యొక్క అవతార? (అవతారం), తన కోపం మరియు క్రూరత్వాన్ని తొలగించాడు. సోమసిల నరసింహస్వామి పేరుతో ఇక్కడ లార్డ్ వెళుతుంది మరియు నవా నరసింహస్ (తొమ్మిది ఆవిర్భావములలో) ఒకటిగా మారింది. ప్రజలు గతంలో ఈ ప్రాంతంలో గడిపినందున కంవా ఈ ప్రాంతంలో నివసిస్తుండటంతో, ఇక్కడ ప్రవహించే నది కన్వ నడి పేరును సంపాదించి, కండలేరు అయింది.